تأثیر میکوریزا و متانول بر مؤلفه‌های پرشدن دانه، انتقال ماده خشک و عملکرد جو تحت شرایط شوری خاک

Abstract

به‌منظور بررسی تاثیر شوری، میکوریزا و متانول بر مولفه‌های پرشدن دانه، انتقال ماده خشک و عملکرد جو، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1399 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل شوری خاک در سه سطح (عدم اعمال شوری به‌عنوان شاهد و شوری 35 و 70 میلی‌مولار با نمک کلرید سدیم)، کاربرد میکوریزا (عدم کاربرد میکوریزا به‌عنوان شاهد، کاربرد میکوریزا موسه‌آ، کاربرد میکوریزا اینترا و کاربرد توام میکوریزا موسه‌آ و اینترا) و محلول‌پاشی متانول (محلول‌پاشی با آب به‌عنوان شاهد، محلول‌پاشی 15 و 30 درصد حجمی متانول) بود. نتایج نشان داد که کاربرد توام میکوریزا موسه‌آ و اینترا و محلول‌پاشی 30 درصد حجمی متانول موجب افزایش محتوای پروتئین برگ، فتوسنتز جاری و سهم فتوسنتز جاری در عملکرد دانه شد ولی انتقال ماده خشک از ساقه، اندام هوایی و سهم این فرآیندها در عملکرد دانه جو را کاهش داد. همچنین، کاربرد توام میکوریزا موسه‌آ و اینترا و محلول‌پاشی 30 درصد حجمی متانول در شرایط عدم اعمال شوری، وزن و حجم ریشه (به‌ترتیب 65.12 و 84.14 درصد)، ارتفاع بوته (53.15 درصد)، طول سنبله (63.63درصد)، وزن صد دانه (84.76 درصد)، حداکثر وزن دانه (74.32 درصد)، طول دوره و دوره موثر پرشدن دانه (به‌ترتیب 31.78 و 73.9 درصد) عملکرد دانه (38.52) را نسبت به شرایط عدم کاربرد میکوریزا و محلول‌پاشی متانول تحت شرایط شوری 70 میلی‌مولار خاک افزایش داد. براساس نتایج به‌نظر می‌رسد کاربرد میکوریزا و متانول می‌تواند عملکرد دانه جو در شرایط شوری خاک را با بهبود فتوسنتز و مولفه‌های پر شدن دانه افزایش دهد.

Keywords

• ارتفاع بوته
• سرعت پر شدن دانه
• طول دوره پر شدن دانه
• فتوسنتز جاری