تأثیر کاربرد ورمی‌کمپوست و محلول‌پاشی برگی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی اسفرزه (Plantago ovata L.)

Abstract

یکی از راهکارهای مناسب برای بهبود کیفیت محصولات کشاورزی به کارگیری کودهای آلی در تولید محصولات می‌باشد. بر این اساس به منظور بررسی تأثیر کاربرد کود ورمی‌کمپوست و محلول‌پاشی چای‌کمپوست و اسید ‌هیومیک بر عملکرد، اجزای عملکرد در گیاه اسفرزه (Plantago ovata L.) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ولی‌عصر (عج) رفسنجان در سال 1392 انجام شد. تیمارها شامل کاربرد ورمی‌کمپوست (صفر، 4، 8، 12 و 16 تن در هکتار) به عنوان فاکتور اول و محلول‌پاشی (آب مقطر به عنوان شاهد، چای‌کمپوست و اسید‌هیومیک) به عنوان فاکتور دوم بود. نتایج نشان داد کاربرد ورمی‌کمپوست تأثیر معنی‌داری بر سطح برگ، وزن خشک اندام هوایی، تعداد سنبله، شاخص برداشت، عملکرد موسیلاژ و عملکرد دانه داشت. به‌طوری‌که بیشترین عملکرد دانه (9/45 گرم در متر‌مربع) از تیمار 16 تن در هکتار ورمی‌کمپوست به‌دست آمد که اختلاف معنی‌داری با تیمار 8 و 12 تن در هکتار ورمی‌کمپوست نداشت و کمترین آن از شاهد (7/23 گرم در متر-مربع) به‌دست آمد. همچنین محلول‌پاشی چای‌کمپوست عدد اسپد، سطح برگ، وزن خشک اندام هوایی، تعداد سنبله، تعداد دانه و عملکرد موسیلاژ را به طور معنی‌داری افزایش داد و بیشترین عملکرد دانه (6/44 گرم در متر‌مربع) نیز از محلول‌پاشی چای‌کمپوست به‌دست آمد. در مجموع از لحاظ اقتصادی، کاربرد کود زیستی ورمی‌کمپوست به میزان هشت تن در هکتار و محلول‌پاشی چای‌کمپوست برای افزایش عملکرد دانه و اجزای آن در گیاه اسفرزه مناسب به‌نظر می‌رسد.

Keywords

• اسپد
• چای کمپوست
• شاخص برداشت
• فاکتور تورم
• موسیلاژ