معرّفی کنزالمعارف و بررسی اهمیّت تاریخی آن در شناخت خاندان برمکیان

Abstract

این مقاله بر آن است تا با معرّفی اثری کمتر شناخته‌شده به نام کنزالمعارف که به زبان فارسی و در مرکز ایران نوشته شده است، اهمیّت آن را در شناخت بیشتر و بهتر خاندان برمکیان نشان دهد. مؤلّف این کتاب که به تمامی به آل برمک و شرح احوال افراد مهم آن خاندان اختصاص یافته، عبدالجلیل ‌بن یحیی ‌بن عبدالجلیل ‌بن محمّد ‌بن عبدالباقی یزدی است که نوشتن آن را در سال 762ق آغاز و پس از اتمام، کتاب را به شاه شجاع مظفّری تقدیم کرده است. از این کتاب سه نسخه شناخته شده که دو نسخۀ کهن‌تر با شماره‌های 1342 و 1351 در کتابخانۀ ملّی فرانسه نگهداری می‌شوند و به ترتیب فاقد تاریخ کتابت و مورّخ 926ق هستند. نسخۀ سوم متعلّق به کتابخانۀ عارف حکمت مدینه است که در سدۀ 12ق کتابت شده است. در این مقاله ضمن معرّفی نویسنده، کتاب و نسخه‌های اثر، ارتباط آن با کتاب‌هایی که به­طور اختصاصی دربارۀ برمکیان نوشته شده و نیز با حکایت‌هایی که دربارۀ این خاندان در کتاب‌های تاریخی و ادبی آمده است، بررسی و از این رهگذر وجوه مزیّت و اهمیّت این اثر در شناخت برمکیان نسبت به دیگر آثار نشان داده شده است.

Keywords

• تاریخ (تواریخ) آل برمک
• کنزالمعارف
• برمکیان
• تصحیح متن
• نسخه‌شناسی