Emevî Halifelerinden Kaynaklı Ayrışmalara Karşı Ömer b. Abdülaziz’in İslam Toplumunu Yeniden İnşa Çabası

Abstract

Emevî halifelerinden kaynaklı birtakım sorunların olduğu bilinmektedir. Muâviye’nin (661-680) halife seçilme süreciyle birlikte bölünmeler başlamıştır. Yezîd’in (680-683) veliaht tayini ve halifeliği, Kerbelâ, Harre ve Mekke muhasarası; dini-siyasi ayrılıklara referans gösterilmiştir. Halifelerin Yemenli-Mudarlı rekabetinde taraf tutmaları, yönetim zafiyeti oluşturmuştur. Mevâliye karşı takınılan tavır ve muamele bu Müslüman çoğunluğu potansiyel muhalefet olmaya zorlamıştır. Ömer b. Abdülaziz (717-720), züht ve dindarlığıyla Müslümanların sevgi ve sempatisini kazanmış, toplumda hep birleştirici kabul edilmiştir. Kısa halifeliğinde mütevazı yaşantısı, İslami kurallara bağlılığı, adil oluşu ve devlet malına gösterdiği titizliği dikkate alınarak Raşit halifelere benzetilmiştir. Gecesini gündüzüne katarak halka hizmet etmesi, sorunları savaşmadan müzakere yoluyla halletmesi, kronikleşen toplumsal sorunların çözümünü kolaylaştırmıştır.

Keywords

• ömer b. abdülaziz
• emevî halifeleri
• umar b. abdulaziz
• umayyad caliphs