Majallah-i Huqūqī-i Biyn/al-milalī-i (Nov 2022)

بازاندیشی در آثار حقوقی نظرات مشورتی دیوان بین‌المللی دادگستری در پرتو رأی 2021 شعبۀ ویژۀ دیوان بین‌المللی حقوق دریاها در قضیۀ موریس/ مالدیو

  • علیرضا رنجبر,
  • حمید الهویی نظری

DOI
https://doi.org/10.22066/cilamag.2022.254158
Journal volume & issue
Vol. 39, no. شماره 68 ( زمستان)
pp. 111 – 140

Abstract

Read online

در خصوص غیرالزام‌آوربودن نظرات مشورتی دیوان بین‌المللی دادگستری، هم در رویه‌قضایی دیوان و نظرات قضات آن و هم در دکترین تقریباً اتفاق­نظر وجود دارد. با وجود این، در خصوص آثار حقوقی نظرات مشورتی دیوان بین‌المللی دادگستری شاهد تعدد آرا هستیم. رأی اخیر شعبۀ ویژۀ دیوان بین‌المللی حقوق دریاها در قضیۀ موریس/ مالدیو در مرحلۀ رسیدگی به اعتراض مقدماتی، که با استناد به نظر مشورتی 2019 دیوان بین‌المللی دادگستری در قضیۀ مجمع‌الجزایر چاگوس، منجر به رد یکی از اعتراض‌های مقدماتی دولت مالدیو شد، این پرسش را مطرح می­کند که از منظر حقوق بین‌الملل، چه وزن و اعتباری را می‌توان برای آثار حقوقی نظرات مشورتی دیوان بین‌المللی دادگستری قائل شد؟ اگرچه اکثر صاحب‌نظران بر این باورند که نمی‌توان آثار حقوقی نظرات مشورتی دیوان را نادیده گرفت، به نظر می‌رسد در خصوص وزن آثار حقوقی تمام نظرات مشورتی نمی‌توان یک حکم واحد صادر کرد، بلکه باید معیارها و ضوابطی را تعیین کرد که با کمک آن‌ها وزن آثار حقوقی هر نظر مشورتی، جداگانه ارزیابی و بررسی شود.

Keywords