Pamukkale University Journal of Engineering Sciences (Dec 2016)
Tünel kalıp sistemi kullanılan betonarme yüksek yapılarda, yükseklik ve kat alanı ile maliyet arasındaki ilişki
Abstract
Bu çalışmanın amacı, yüksek yapılarda birim maliyet (brüt inşaat alanına düşen maliyet) ile bina yüksekliği arasındaki ilişkiyi tanımlamak ve aynı zamanda kat taban alanının bu ilişkiyi nasıl etkilediğini belirlemektir. Literatürde bu konuda yapılmış çalışmaların kısıtlı olduğu görülmektedir ve bu çalışmaların birçoğu yükseklik maliyet ilişkisini iş grupları ile iş kalemleri bazında detaylı şekilde incelememişlerdir. Bu çalışmada İstanbul’da 2006 ile 2013 yılları arasında tünel kalıp ile betonarmesi yapılmış, yükseklikleri 25 metre ile 142 metre arasında değişen 65 adet binanın maliyet verisi incelenerek yükseklik ile birim maliyet arasındaki ilişki analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlar, toplam maliyet, iş grupları bazında maliyet (ör. kaba inşaat işleri) ve iş kalemleri bazında maliyet (ör. beton işleri) değerlerinin bina yüksekliği ile nasıl değiştiğini göstermektedir. Çalışmada elde edilen yükseklik ile birim maliyet arasındaki ilişki eğrisi daha önceki çalışmalara benzer olarak U şeklinde bir değişim göstermekte ve ancak dönüm noktası yaklaşık 65 m’de gözlemlenmektedir. Bu çalışmanın, yükseklik ile maliyet ilişkisinin tespit edilmesi dışında diğer bir önemli katkısı da, kat taban alanının bu ilişki üzerine etkisinin belirlenmesidir. Küçük ve büyük kat alanına sahip binalarda yükseklik ile maliyet ilişkisinin yine U şeklinde olduğu, orta büyüklükte kat alanına sahip binalarda birim maliyetin yüksekliğin artması ile arttığı tespit edilmiştir. Bulgular ayrıca, orta büyüklükte kat alanına sahip binaların birim maliyetlerinin, aynı yükseklikte fakat daha büyük kat alanına sahip binalardan daha düşük olduğunu göstermektedir. Çalışmadan elde edilen bulgular, akademisyenler, mühendis ve mimarlar ile profesyonellerin maliyet-yükseklik-taban alanı arasındaki ilişkiyi daha iyi etüt etmesine ve maliyet ile ilgili kararların, özellikle bina yüksekliğinin sınırlanmadığı bölgelerde, bina yüksekliğine ve kat alanına bağlı olarak daha etkin bir şekilde verilmesine yardımcı olacaktır.
