Dramat w rodzinie. Ostatnie lata życia Hürrem zwanej Roksolaną

Abstract

Hürrem (ur. ok. 1505, zm. 1558), zwana w zachodnich źródłach Roksolaną (lub Roksaną), należy do najbardziej barwnych postaci związanych z Turcją. Historia branki i niewolnicy, która w czasie swego pobytu w haremie sułtańskim (prawdopodobnie w latach 1521–1558) awansowała do roli żony sułtana i jednej z najbardziej wpływowych osób w imperium Osmanów, wywoływała żywe zainteresowanie już u jej współczesnych. Z czasem stała się inspiracją dla licznych artystów, pisarzy i twórców, wchodząc na trwałe do europejskiej kultury. W rzeczywistości wiarygodnych informacji na jej temat jest niewiele. Wynika to z faktu, iż harem był miejscem izolowanym, a kronikarze osmańscy niechętnie pisali o kobietach. Pewniejsze informacje pochodzą od ludzi z Zachodu, ale oni mieli trudny dostęp do dworu sułtana. Dyplomaci weneccy i francuscy, często działający jak szpiedzy, gromadzili jednak starannie wiadomości z dworu, na marginesie donosząc o żonie sułtana. Głównie na podstawie ich relacji w artykule dokonano próby naszkicowania sytuacji Roksolany w ostatnich latach jej życia. Autor dochodzi do konkluzji, że choć udało się jej zdobyć i do końca życia utrzymać niezwykle silną, jak na kobietę, pozycję na dworze, jednak wprowadzone zmiany nieuchronnie prowadziły do rodzinnego dramatu, jakim było zamordowanie na rozkaz syna Selima jej drugiego syna Bajezyda wraz z wnukami.

Keywords

• Turcja
• Hürrem
• Roksolana
• harem
• Osmanowie
• starość