Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Sep 2021)

AR-GE / TASARIM MERKEZİ NEDİR? TÜRKİYE’DE AR-GE ve TASARIM MERKEZİ KURULUM SÜRECİNE İLİŞKİN BİR ARAŞTIRMA

  • Güzide KARAKUŞ

DOI
https://doi.org/10.16953/deusosbil.774880
Journal volume & issue
Vol. 23, no. 3
pp. 1381 – 1404

Abstract

Read online

ÖZ: Araştırma ve Geliştirme faaliyetleri işletmeler için verimliliği ve karlılığı arttırmada önemli bir gereklilik olmak ile birlikte ülke yönetimleri için de ekonomik ve sosyal refahın anahtarıdır. Devletler katma değeri yüksek ürünler üreten işletmeleriyle büyür ve küresel kararlarda etkin rol oynayabilirler. Bu farkındalık ile birlikte kamu otoriteleri uzun yıllardan beri işletmelerin yeni veya önemli ölçüde iyileştirilmiş ürün, hizmet ve süreç geliştirme faaliyetlerine yönelmesi için Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge) yatırımlarını arttırmaya yönelik çeşitli teşvikler sunmaktadırlar. Türkiye’de de 2008 tarihinde yayınlanan 5746 Sayılı “Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun” ile birlikte Ar-Ge ve Tasarım Merkezi kavramları tanımlanmıştır. Kanun doğrultusunda Ar-Ge faaliyetlerine yönelik kamu desteklerinin tek noktada birleştirilmesi, teşviklerin daha sistemli ve izlenebilir bir biçimde sunulması ve çıktıların ölçülebilmesi hedeflenmiştir. Bu çalışmada öncelikle Ar-Ge ve Tasarım merkezinin ne olduğu ve kurulum süreci hakkında bilgi verilmiştir. Uygulama bölümünde ilk olarak bir işletmenin Ar-Ge/Tasarım Merkezi olma süreci içerisinde yer alınarak süreç gereklilikleri ve oluşum aşamaları ortaya konulmuştur. Arkasından konu hakkında danışmanlık faaliyeti yürüten bir işletmenin gözlem ve değerlendirmeleri doğrultusunda Ar-Ge ve Tasarım merkezi kurulum sürecinde karşılaşılan sorunlar belirlenmiş ve Pareto Prensibi doğrultusunda analiz edilmiştir. Çalışmanın sonuçlarının yasa koyucular, uygulayıcılar ve alanda çalışan akademisyenler için fayda sağlaması hedeflenmiştir. ABSTRACT: Research and Development activities are an important requirement in increasing productivity and profitability for businesses, as well as the key to economic and social welfare for governments. States grow with their businesses that produce high value-added products and can play an active role in global decisions. With this awareness, public authorities have been providing various incentives to increase Research and Development (R&D) investments for many years, so that businesses can move to the new or significantly improved product, service and process development activities. In Turkey, the concepts of R&D and Design Center have been defined with the Law No. 5746, “Law on Support of Research, Development and Design Activities”, published in 2008. In line with the law; to merge public supports for R&D activities at a single point, to provide incentives in a more systematic and traceable way and provide to measure the outputs was aimed. In this study, firstly the information about the R&D and Design Center and the installation process was given. In the application section, the process requirements and the stages of the formation was determined by taking part in the process of becoming an R&D / Design Center of an enterprise. Then, in line with the observations and evaluations of an enterprise carrying out consultancy activities on the subject, the problems encountered during the R&D and Design Center installation/implementation process were determined and analyzed in accordance with the Pareto Principle. With the results of the study, it is aimed to benefit legislators, practitioners and academicians working in the field.

Keywords