Obraz ulic w miastach imperium osmańskiego w wybranych relacjach polskich podróżników z drugiej połowy XVI i pierwszej połowy XVII wieku

Abstract

Artykuł służy odnalezieniu w konwencjach retorycznych pochwały i opisu miasta miejsca dla charakterystyki ulic położonych w ośrodkach miejskich znajdujących się pod panowaniem Imperium Osmańskiego. Przedmiotem analizy są relacje z podróży na muzułmański Wschód Erazma Otwinowskiego, Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła Sierotki oraz Samuela Twardowskiego, sekretarza Krzysztofa Zbaraskiego. W nawiązaniu do loci opisanych już przez teoretyków pochwały miasta oraz jego deskrypcji, jak i identyfikując miejsca wspólne dotąd niedostrzeżone, tekst ukazuje ulicę jako przestrzeń umożliwiającą poruszanie się po mieście, jako miejsce niebezpieczne, arenę walki o władzę podczas przewrotów pałacowych i buntów wojska, jako przestrzeń przyjazną człowiekowi za sprawą łatwego dostępu do wody, jako miejsce świętowania umożliwiającego również występy artystów, miejsce uprawiania handlu i rzemiosła, miejsce spokojne, obszar spotykania się ludzi różnych stanów od władców po żebraków i niewolników, ukazanie ich zróżnicowanych strojów, przestrzeń działania osób uznawanych za święte, obszar spotkania historii świętej z codziennym życiem w czasach współczesnych piszącym.

Keywords

• pochwała miasta
• relacje z podróży
• pielgrzymka do jerozolimy
• ulica w miastach muzułmańskich