KUR’ÂN - SÜNNET BÜTÜNLÜĞÜNDE MEŞHÛR HABERİN İŞLEVİ

Abstract

Hükümlerin istinbâtında Kitâb’dan sonra başvurulan ikinci şer’î delil olan sünnetin, kaynaklık değeri ve Kur’ân ile olan bütünlüğü muvacehesinde teşrî boyutu incelenmiştir. İslâm düşüncesinde bu iki kaynağın birbiriyle olan ilişkisi irdelenerek sünnetin, âyetlerin hükümlerine yönelik işlevi ve rolü, farklı bakış açılarıyla tahlil edilmiştir. Birçok âyetin atıfta bulunduğu ve Hz. Peygamber’in çeşitli statülerle ortaya koyduğu söz, fiil ve takrîrlerinin boyutu analiz edilerek buna dair hükümler çıkarılmıştır. Ayrıca haberin naklinde râvî niceliği açısından sünnet, çeşitli kısımlara ayrılmış ve sunduğu bilginin niteliği değerlendirilmiştir. Cumhûrun sübût yönden mütevâtir ve âhâd haber ayırımına karşın Hanefîler, üçüncü bir kavram olan meşhûr haberi kullanmışlardır. Fıkhî yönden mütevâtir ile denk tutulan meşhûr haberlerin âyetlere getirdiği nassa ziyade ile onları nesh, tahsîs ve takyîd etmesi açısından konunun yelpazesi genişlemiştir. Bu bilgiler ışığında çalışmada Kur’ân ve Sünnet bütünlüğü açısından meşhûr haberlerin rolü ve âyetlerin hükümlerine yönelik işlevi değerlendirilmeye çalışılmıştır.