مفهومشناسی «حُبّ» و کاربست‌ آن در کتاب، سنت و فقه

Abstract

واژه‌های «یُحِبُّ»، «مَاأُحِبُّ» و مانند آن، در آیات و روایات متعدد مورد استناد فقیهان به‌ کار رفته است. تعلق این واژگان به فعلِ اختیاریِ مکلّف، که موضوع دانش فقه است، این پرسش را به ذهن می‌‌آورد که آیا می‌توان مفهوم این واژگان را فارغ از قراین و باتوجه‌به موضوع‌له و معنای لغوی، کاربست‌های واژگان در کتاب و سنت و عبارات فقها راجع به آن دریافت و قاعده‌ای را دراین‌باره اصطیاد کرد؟ در این پژوهش، با نظرداشت معنای لغوی و استقرای موارد کاربرد مشتقاتِ این واژه در کتاب و سنت و تتبع و تأمل در نگاشته‌های فقیهان امامی، توصیف و تحلیلی‌ از کارکردِ این واژگان ارائه شده است. به نظر می‌رسد تعلق محبوبیت شارع مقدس به فعلِ اختیاری، مبیّن جواز و رجحانِ فعل و تعلق عدم‌محبوبیت وی مبیّن عدم‌جواز صدورِ فعل از مکلف است.

Keywords

• معناشناسی واژه
• حُبّ
• بغض
• اراده
• محبوبیت