Sakarya Tıp Dergisi (Dec 2021)
İlkokul Öğrencilerinin Ebeveynlerinin Çocukluk Çağı Obezitesi ile İlişkili Algı-Kaygı Düzeyleri ve Çocuk Beslemesine İlişkin Uygulamaları
Abstract
Amaç: Dünyada ebeveynlerin çocuk besleme uygulamaları, çocukluk çağı obezitesinin gelişiminde etkili bir faktör olarak kabul edilmektedir. Bu çalışma ilkokul öğrencilerinin ebeveynlerin çocukluk çağı obezitesiyle ilişkili algı, kaygı ve çocuk beslemesine ilişkili uygulamalarının öğrencilerin beden kitle indekslerine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Kesitsel tipte olan çalışma İzmir İli Gaziemir ve Karşıyaka İlçeleri’nde yer alan iki ilkokulda Nisan-Haziran 2019 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini iki ilkokulda öğrenim gören 1480, örneklemini çalışmaya katılmayı kabul eden toplam 550 ebeveyn oluşturmuştur. Veriler BKİ Değerlendirme Formu, Beslenme Özellikleri Değerlendirme Formu ve Çocuk Beslenme Anketi (ÇBA) kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, Kruskal Wallis varyans analizi ve korelasyon analizi kullanılmıştır. Çalışmaya başlamadan önce DEÜ Girişimsel Olmayan Çalışmalar Etik Kurulu’ndan etik kurul onayı, İzmir İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nden kurum izinleri ve ayrıca öğrencilerin ailelerinden yazılı onam alınmıştır. Bulgular: Öğrencilerin %6.3’ünün BKİ’si düşük, %70.6’sı sağlıklı ağırlıktadır. Öğrencilerin BKİ’lerine göre Çocuk Beslenme Anketi sorumluluk, (KWχ²=2.759, p=.430) ve izlem (KWχ² =3.711, p=.294) alt boyutları açısından istatistiksel olarak anlamlı fark yokken, ebeveynlerin tartı algısı (KWχ²=11.431, p=.010), çocuğun algılanan tartısı (KWχ²=34.825, p=.000 ebeveynlerin çocukların tartıları hakkındaki kaygıları (KWχ²=10.361, p=.016), kısıtlama (KWχ²=14.709, p=.002) ve yemeğe zorlama (KWχ²=19.085, p=.000) alt boyutlarında anlamlı farklılık vardır. Yapılan ileri analizde bu farklılıkların obez olan gruptan kaynaklandığı saptanmıştır. Sonuç: Çalışma sonucunda ebeveynlerin çocukluk çağı obezitesine yönelik algı ve kaygı düzeylerinin obez olan çocukların ebeveynlerinde daha yüksek olduğu ve kısıtlama ve yemeğe zorlama gibi beslenme uygulamalarının daha fazla olduğu saptanmıştır. Ebeveynlerin çocukların tartılarına yönelik kaygıları ve beslenme uygulamalarının çocuğun fazla tartılı olması ile sonuçlanabilmesi nedeniyle okullarda çocuk beslenmesine yönelik programların geliştirilmesi önerilmektedir.
Keywords