Әл-Фараби Атындағы Қазақ Ұлттық Университеті хабаршы шығыстану сериясы (Jan 2016)
Сопылықтың ислам шеңберіндегі заңдылығы мәселесі. К вопросу о законности суфизма в рамках ислама.
Abstract
Бұл мақалада сопылықтың қасиетті көздері ретінде исламның Қасиетті кітабы мен қасиетті дәстүрі, яғни Құран мен Мұхаммед пайғамбардың хадистеріндегі мистикалық жағдайлар талданады. ХVІІ-ХІХ ғасыр межесінде ағылшын отарлау саясатының ықпалымен Арабияда ваххабиттік қозғалыс пайда болған болатын. Ваххабиттік қозғалыстың қалыптасуының негізгі мақсаты ислам дініне іріткі салу арқылы мұсылмандық Шығысты еуропалық отарлаушылардың билігіне мықтап бағындыру, аймақтың бүкіл ресурстарын еш кедергісіз иелену болғаны белгілі жағдай. Ваххабиттер өз қаруын сол дәуірдегі мұсылман елдерінің қоғамдық өмірінде ықпалды күшке айналып отырған сопылыққа қарсы бағыттады. Мақала авторының пікірінше дәл осы нақты тарихи жағдай исламның осы бағыты арасындағы әлі күнге дейін жалғасып келе жатқан өзара қарсы тұруына ықпал етті. Мақалада дәстүршілдердің, атап айтқанда, ваххабиттердің сопылықты исламнан тыс қоюына ықпал еткен тарихи жағдайлар қарастырылып, сопылықтың ислам шеңберіндегі заңдылығын дәлелдейтін тарихи фактілер келтіріледі. В данной статье рассматривается проблема о священных источниках суфизма. Как известно, на рубеже ХҮІІ–ХІХ веков под влиянием колониальной политики Англии в Аравии возникло ваххабитское движение. Основной целью формирования ваххабитского движения было сеяние раздора внутри ислама как главной национальной идеологии мусульманского Востока, и, таким образом, обеспечение полного покорения народов данного региона европейским колонизаторам. Ваххабиты обратили свое оружие, в первую очередь, против суфиев, так как в тот исторический период суфизм был влиятельной силой в общественной жизни мусульманских стран. По мнению автора статьи, именно это конкретное историческое обстоятельство повлияло на продолжающееся противоборство между этими двумя направлениями ислама. Проделав тщательный анализ текста Корана и хадисов, автор приходит к мнению, что мистическое познание - магрифат, являющийся особенностью суфизма, берет свое начало из Коранических аятов и хадисов пророка Мухаммеда.