İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi (Apr 2017)
Bebek Mamaları ve Tahıl Bazlı Çocuk Gıdalarında Genişlemiş Spektrumlu Β-Laktamazlar (GSBL) Üreten Enterobacteriaceae ve Cronobacter Spp. Araştırılması
Abstract
Amaç: Genişlemiş spektrumlu β-laktamaz (GSBL) üreten Enterobacteriaceae türleri antimikrobiyal tedavileri başarısız kıldıkları için artan şekilde ilgi görmektedirler. Yenidoğan ve çocuk gıdaları uygunsuz üretim, depolama ve hazırlama koşulları sebebiyle GSBL-üreten Enterobacteriaceae suşları, özellikle Cronobacter türleri dahil olmak üzere, patojen mikroorganizmalar içerebilmektedir. Bu tür gıdaların tüketilmesi yenidoğan ve çocuk sağlığı açısından son derece tehlikeli enfeksiyonlara yol açmaktadır. Bu çalışmada İstanbul ilinde satışa sunulan farklı markalara ait toplam 115 örnekte (20 yerli üretim bebek maması, 20 ithal bebek maması, 20 nişasta, 20 pirinç unu, 20 irmik ve 15 süt tozu) GSBL-üreten Enterobacteriaceae ve Cronobacter türlerinin varlıklarının araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Örneklerde Enterobacteriaceae türlerinin izolasyonu ISO 21528-2:2004 talimatları takip edilerek yapılmıştır. İzole edilen Enterobacteriaceae türleri Kütle Spektrometresi ile tiplendirilmiştir. Tiplendirmesi tamamlanmış izolatlar ön zenginleştirme amaçlı 35-370C/18-24 saat inkübe edildikten sonra, kromojenik GSBL seçici besiyerine transfer edilmiş ve tekrar 35-370C/18-24 saat inkübasyona bırakılmıştır. İnkübasyon sonunda gelişen GSBL şüpheli koloniler seftazidim, sefotaksim ve sefpodoksim ± klavulanik asit içeren antibiyotik diskler kullanılarak incelenmiştir. İnceleme sonucu güçlü şüpheli GSBL pozitif olduğu belirlenen kolonilerin MİK değeri tespiti Merlin Micronaut-S beta-lactamase VII kiti kullanılarak yapılmış, MİK bulguları spektrometre tarafından ölçülmüş ve Sifin yazılımı ile otomatik olarak değerlendirilmiştir. GSBL tarama ve MİK tespiti CLSI (2013) talimatları takip edilerek yapılmıştır. Bulgular: Mikrobiyolojik İnceleme sonucu elde edilen toplam 18 adet GSBL şüpheli izolat arasında (7 adet P. agglomerans, 1 adet E. aerogenes, 3 adet E. cloacae/asburiae, 2 adet K. oxytoca, 2 adet L. adecarboxylata ve 3 adet C. sakazakii), 5 adet izolatın (3 adet P. agglomerans, 1 adet E. cloacae/ asburiae ve 1 adet E. aerogenes) GSBL pozitif oldukları, diğer taraftan C. sakazakii izolatların GSBL üretmedikleri tespit edilmiştir. Tartışma ve Sonuç: Yerli üretim bebek mamaları, pirinç unu ve nişasta örneklerinin, C. sakazakii izolatları hariç, GSBL-üreten Enterobacteriaceae türleri içerdikleri, bu sebeple bebek ve çocuk sağlığı açısından ciddi sağlık riski oluşturdukları görülmüştür.