İstanbul İktisat Dergisi (Jun 2020)

Ar-Ge Yoğunluğu, Tamamlayıcı Varlıklar ve Firma Değeri: Türkiye için Zaman Serisi Bulguları

  • Kartal Demi̇rgüneş,
  • Yüksel İltaş

DOI
https://doi.org/10.26650/ISTJECON2020-0017
Journal volume & issue
Vol. 70, no. 1
pp. 47 – 72

Abstract

Read online

Bu çalışmada; 1992.Q1-2019.Q3 dönemini kapsayan zaman serisi verisi kullanılarak Türkiye’de imalat sanayi sektöründe, ar-ge yoğunluğu ile tamamlayıcı varlıkların firma değeri üzerindeki olası etkilerinin araştırılması amaçlanmaktadır. Serilerin durağanlık düzeyleri ADF (1981), ve Zivot ve Andrews (1992) birim kök testleri kullanılarak tespit edilmektedir. Seriler arasındaki uzun dönemli ilişkiler tek yapısal kırılmaya izin veren Gregory ve Hansen (1996) eşbütünleşme testi ile incelenmektedir. Son olarak, aralarında eşbütünleşme ilişkisi tespit edilen değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişkileri gösteren katsayıların tahminlemesinde, yapısal kırılmaların kukla değişken olarak analize dâhil edilebildiği Stock ve Watson (1993) tarafından geliştirilen dinamik en küçük kareler yöntemi kullanılmaktadır. Dinamik en küçük kareler tahmincisi sonuçlarına göre; ar-ge yoğunluğu değişkenlerinden “ar-ge harcamaları/ net satışlar” ile tamamlayıcı varlıklara ilişkin değişkenlerin, firma değerine karşı uzun dönem katsayıları istatistiksel olarak anlamlıdır. Kırılma tarihi (2005.Q1) de dahil olmak üzere, bu tarihe kadar, “ar-ge harcamaları/net satışlar” değişkeninin firma değerini pozitif yönde etkilediği görülürken; söz konusu etkileşim kırılma tarihi sonrasında negatife dönmektedir. Tamamlayıcı varlıklara ilişkin değişken ise kırılma tarihine kadar firma değerini negatif yönde etkilerken, söz konusu etkileşim kırılma tarihi sonrasında tersine dönmektedir. Bir diğer arge yoğunluğu değişkeni olan “ar-ge harcamaları/ toplam aktifler” değişkeninin ise gerek kırılma tarihinden önce gerekse de sonra firma değeri üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmamaktadır.

Keywords