Ψυχολογία: το Περιοδικό της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας (Jan 2023)
Αλγόριθμος ανίχνευσης μαθητών με δυσλεξία μέσω της ανάγνωσης. Δεδομένα από την τεχνολογία οφθαλμικής ιχνηλάτησης (eye-tracking) στην ελληνική γλώσσα
Abstract
Στην παρούσα έρευνα εξετάστηκε και καταγράφηκε η απεικόνιση της ανάγνωσης, βασισμένη στην τεχνολογία της οφθαλμικής ιχνηλάτησης (eye-tracking). Δόθηκε έμφαση στην ειδική μαθησιακή δυσκολία στην ανάγνωση και στο γραπτό λόγο ή αλλιώς δυσλεξία, κατά την οποία παρατηρούνται δυσκολίες στην ακρίβεια της ανάγνωσης και την ευχέρεια. Δηλαδή παρατηρούνται ελλείμματα στην αποκωδικοποίηση και σύνδεση των φωνολογικών στοιχείων με τα γραφήματα. Ενώ η δυσλεξία δεν αποτελεί οφθαλμολογικό πρόβλημα, οι ανεπάρκειες στην αποκωδικοποίηση και στην ευχέρεια αποτυπώνονται από τις εστιάσεις και τις σακκαδικές κινήσεις κατά την ανάγνωση του ατόμου. Τα δεδομένα λοιπόν από την καταγραφή του αναγνωστικού μονοπατιού μέσω της ανάλυσης των οφθαλμικών κινήσεων, μπορούν να αξιοποιηθούν, ώστε με εγκυρότητα και αξιοπιστία να ανιχνευτούν οι μαθητές με δυσκολίες ανάγνωσης και περαιτέρω να διαγνωστούν ως υποψήφιοι- με ειδική μαθησιακή δυσκολία. Ως αποτέλεσμα, δημιουργήθηκε ένα ανιχνευτικό εργαλείο ανάγνωσης, που δίνει τη δυνατότητα να ξεχωρίσουν οι μαθητές με αναγνωστικές δυσκολίες από τους μαθητές που δεν έχουν. Το ποσοστό επιτυχίας έφτασε το 90% της κατάταξης των παιδιών. Ειδικότερα, 63 από τους 68 τυπικούς αναγνώστες (93% ειδικότητα-specificity) και 60 από τους 69 δυσλεξικούς αναγνώστες (87% ευαισθησία-sensitivity) αξιολογήθηκαν και καταχωρήθηκαν σωστά από το εργαλείο υπό κυκλική επικύρωση (under circular validation). Λαμβάνοντας υπόψη πόσο σημαντική είναι η έγκαιρη παρέμβαση στις σχολικές δεξιότητες, όπως η ανάγνωση, το εργαλείο της παρούσας έρευνας αναλύει τις οφθαλμικές κινήσεις, χρησιμοποιώντας την τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης μαζί με μαθηματικούς αλγορίθμους. Παράλληλα, ποσοτικοποιεί τα δεδομένα από την καταγραφή των οφθαλμικών κινήσεων ώστε να διακρίνει με ευαισθησία τους μαθητές με υποεπίδοση στην ανάγνωση. Η χρήση του εργαλείου αυτού αποσκοπεί στην ανίχνευση πληθυσμού μαθητών με αναγνωστικές δυσκολίες. Έτσι, γίνεται η καταγραφή του αναγνωστικού μονοπατιού, που είναι μοναδικό για κάθε μαθητή και αναλύεται ώστε να εξαχθεί η διάκριση μεταξύ των τυπικών αναγνωστών και των μη τυπικών, ανάλογα με την ηλικία τους. Ένα τέτοιο εργαλείο θα βοηθήσει, συνεπικουρικά μελλοντικά, στην εξατομικευμένη θεραπεία και στην παρακολούθησή της προόδου αυτής της θεραπείας.
Keywords
