نقد تحلیل و زیبایی شناسی متون (Dec 2020)

بررسی مجاز مفهومی در زبان کُردی با توجه به اشعار شیرکو بی‌کس: رویکردی شناختی

  • صمد علی آقایی,
  • وحید غلامی,
  • صادق محمدی بلبلان آباد,
  • عادل دست گشاده

Journal volume & issue
Vol. 3, no. 4
pp. 133 – 151

Abstract

Read online

در این جستار نگارنده قصد دارد براساس رویکرد شناختی انواع مجازهای مفهومی را در زبان کُردی بررسی نماید. داده­های پژوهشِ حاضر، اشعار موجود در کتاب اینک دختری سرزمین من است (2011)، سرودة شیرکو بی­کس شاعر معاصر کُرد می­باشند. پرسش­های اصلی پژوهش عبارتند از؛ استفاده از کدام نوع از مجازهای مفهومی در زبان کُردی بیشتر رایج می­باشد و آیا مجازهای مورد استفاده در زبان کُردی منطبق بر نظریة مجازهای مفهومی در دیدگاه شناختی هستند. پژوهش حاضر با تکیه ­بر نظریات لیکاف و جانسون (1980) و کووچش (2010)، به روش کیفی صورت گرفته است و گردآوری داده­ها به شیوة کتابخانه­ای می­باشد. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که استفاده از انواع مختلف مجازهای مفهومی در کلام و فرهنگ مردمان کُرد در کنار سایر ساز وکارهای شناختی پدیده­ای بارز می­باشد، که در این میان مجازهای «جزء به کل» و «ظرف به جای مظروف»، دارای بیشترین بسامد تکرار هستند. از دیگر دستاوردهای پژوهش می­توان به این مطلب اشاره کرد که مجازهای به کار رفته در این اشعار و به تبع آن مجازهای روزمرة مورد استفاده در زبان کُردی کاملاً منطبق بر نظریة مجازهای مفهومی لیکاف، جانسون و کووچش هستند.

Keywords