Danisname Beşeri ve Sosyal Bilimler Dergisi (Sep 2022)
Modern Dönemde Seyyid Ahmed Han ve Fazlur Rahman’a Göre Ahkâmın Değişmesi
Abstract
Kur’an-ı Kerim, İslâm dininin ana kaynağı olması itibariyle her dönemde ona inanan insanların hayatına yön vermek amacıyla anlaşılmak durumundadır. Bu anlama ve anlamlandırma çabası Müslümanlar arasında metot ve tarz farklılığını da beraberinde getirmiştir. Kur’ân’ın, özellikle sosyal alana nüfuz eden ahkâm ayetlerinin, modern zamanda uygulanabilirliği sorunu, Müslümanların yüz yüze geldiği bir problemdir. Bu konunun anlaşılabilmesi için öncelikli olarak Müslümanları bu noktaya getiren fikrî zeminin incelenmesi gerekmektedir. Dolayısıyla bu çalışmada öncelikli olarak bu konuya değinilecek sonrasında da ahkâmın değişmesi ve bu değişmenin sınırları ele alınacaktır. Değişmenin sınırları ele alınırken de konu İslam hukuku açısından kısaca incelenecektir. Akabinde, ahkâmın değiştirilmesi ve bu değişim alanının geniş tutulması gerektiğini söyleyenlerin, düşüncelerini Hz. Ömer'in gerçekleştirdiği uygulamalara dayandırmaları nedeniyle Hz. Ömer'in konuyla en çok ilişkili olan uygulamaları incelenecektir. Çalışmanın konusunun çok geniş kapsamlı olması itibariyle ve klasik dönemde; ahkâmın değişmesinin günümüzdeki kadar zihinleri meşgul etmediği gerçeğinden yola çıkarak, ahkâmın değişmesinden yana tavır ortaya koyan Seyyid Ahmed Han ve Fazlur Rahman’ın konu ile görüşleri incelenerek çalışma sonlandırılacaktır.
Keywords