تحقیقات تاریخ اجتماعی (May 2018)
سیمای مرد مدرن: تحلیلی بر تحولات لباس مردان در ایران عصر قاجار
Abstract
از میانهی سدهی سیزدهم ق.، تماس فکری با غرب از طریق نهادهای نوین نظامی، بوروکراتیک، و آموزشی، زمینهی شکلگیری طبقهی تحصیلکرده و حرفهای تجددگرایی را در ایران فراهم ساخت که عامل رواج سبکهای پوشاک اروپایی مردانه در ایران بودند. این پژوهش با روش تحلیل متون تاریخی، جریان اقتباس پوشاک اروپایی و دلالتهای اجتماعی آن را بررسی کرده، و درصدد پاسخ به این پرسش است که چه رابطهای میان ظهور طبقات نوین متوسط شهری، و پیدایی نهادهای اداری و آموزشی مدرن، با مدرن شدن لباس مردان ایرانی وجود داشت؟ لباس اروپایی نزد تجددگرایان ایرانی، تجسمِ نوعی ادراک اجتماعی مدرن، مظهر اقتداء به جهان پیشرفتهتر غرب، و نیز تمایز از اشرافیت و سنت بود. هدف این نوشتار این است که نشان دهد فرآیند مدرن شدن پوشاک مردان در ایران، پیش از تغییرات آمرانهی عصر پهلوی، مبنایی اجتماعی در تحولات عصر مشروطه داشته است.
Keywords