Alfabet arabski w świeckich dokumentach Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego Testament Bohdana Szahanowicza Muchli z 1770 r.

Abstract

Testament Tatara i muzułmanina Wielkiego Księstwa Litewskiego, Bohdana Muchli, został sporządzony w 1770 r. w języku polskim, lecz zapisano go alfabetem arabskim. Stanowi on ciekawy przykład dokumentu świeckiego, administracyjno-prawnego, w którym wykorzystano hermetyczny alfabet arabski, zwykle używany przez litewsko-polskich Tatarów do zapisu tekstów religijnych. Autorami artykułu są dwaj badacze piśmiennictwa muzułmanów Wielkiego Księstwa Litewskiego: historyk – heraldyk i genealog oraz filolog – slawista i kitabista. Ich współpraca naukowa przy odczycie i interpretacji historyczno-filologicznej unikatowego tekstu zaowocowała ciekawymi wnioskami dotyczącymi m.in. genealogii tatarskiego rodu Muchlów oraz procedury tzw. wywodu szlachectwa. Ujawniono także celowe zmiany treści przy odczycie i „tłumaczeniu” tekstu testamentu dla potrzeb komisji wywodowej. Artykuł zawiera fotokopię testamentu, a także jego transliterację na alfabet łaciński w dwóch wersjach – ścisłej i ortograficznej.

Keywords

• alfabet arabski
• tatarzy
• testament
• genealogia