Turkish Journal of Agriculture: Food Science and Technology (Jan 2021)
Önemli Çilek Genotiplerinin Tat Parametreleri Bakımından Değerlendirilmesi
Abstract
Çilek dünyada ve ülkemizde eşsiz tat ve aromasından dolayı, üretimi giderek artan önemli bir meyve türüdür. Birçok meyve türünde olduğu gibi, çilek meyvelerdeki verim, tad ve diğer önemli kalite bileşenlerinin genetik yapıdan etkilendiği bilinmektedir. Bu kapsamda, özellikle son 100 yılda dünyadaki çilek ıslah çalışmaları sonucunda çok miktarda çilek çeşidi geliştirilmiştir. Bu bağlamda, Çukurova Üniversitesi bünyesinde de uzun yıllar farklı yoğunluklarda çilek ıslah çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada, bölümümüzde gerçekleşen çilek ıslah programı sonucu ön plana çıkan ‘33’, ‘36’ ve ‘61’ kodlu genotipler ile Akdeniz bölgesinde yaygın olarak yetiştiriciliği yapılan ‘Fortuna’, ‘Rubygem’ ve ‘Festival’ gibi ticari çilek çeşitleri geniş hasat (Ocak-Mayıs) süresi boyunca meyve SÇKM, pH, asit miktarı ile et sertliği gibi özellikler bakımından karşılaştırılmıştır. Çalışma sonucunda Akdeniz iklim koşullarında ocak ayında az miktarda ürün elde edilmiş olup, söz konusu ayda incelenen çeşit ve genotiplerde en yüksek SÇKM ve meyve et sertlik değerleri elde edilmiştir. Genotipler bakımından; ‘36’ kodlu olan, sezon boyunca %8,0 ile %13,1 arasında değişen SÇKM değerleriyle diğerlerine göre yüksek olması yanında, nispeten düşük asit içeriğiyle de dikkat çekmiştir. Bu genotip tat bakımından güçlü yönüne rağmen, 0,63 lb/inch2 meyve et sertlik değeriyle ticari çeşitlere (1,10-1,20 lb/inch2) göre oldukça yumuşak bulunmuştur. Bütün bu bilgiler doğrultusunda, her yönüyle çok iyi bir çeşit elde etmenin fizyolojik ve genetik nedenlerden dolayı mümkün olmadığı düşünülmektedir. Bununla birlikte, çilek ıslahçıları belirledikleri temel amaçlar doğrultusundaki özellikleri en yüksek seviyelerde bünyesinde barındıran çilek çeşidi geliştirmeyi hedeflemelidirler.
Keywords