بررسی ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی و آنتی‌اکسیدانی چند نوع عسل و مقایسۀ اثر ضدمیکروبی آنها بر اسینتوباکتر بومانی و انتروکوکوس فکالیس

Abstract

امروزه عوارض متعددی ناشى از مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها برای انسان ایجادشده و نیز باکتری‌ها نسبت به تعداد زیادی از آنها مقاوم شده‌اند. لذا توجه بسیاری از پژوهشگران به داروهایى با منشأ طبیعى جلب شده است. هدف از این پژوهش بررسی ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی و آنتی‌اکسیدانی انواع عسل؛ شامل عسل‌های گیاه کبود محصول بهار 1395 و بهار 1396، گیاه پنج‌انگشت محصول بهار 1396 و گیاهان پنبه و آفتاب‌گردان محصول پاییز 1396جمع‌آوری شده از نیشابور بر باکتری‌های اسینتوباکتر بومانی (PTCC:1797) و انتروکوکوس فکالیس (PTCC:1394) بود. همچنین مقایسۀ اثر ضدمیکروبی این عسل‌ها در غلظت‌های مختلف (10، 20، 50 و 70 درصد) بدون استفاده از آمپی‌سیلین و به‌همراه آمپی‌سیلین روی باکتری‌ها انجام شد. نتایج نشان داد تمامی عسل‌ها دارای کیفیت مناسبی بودند، هرچند عسل گیاهان پنبه و آفتاب‌گردان که نسبتاً تازه بود ازنظر خواص فیزیکوشیمیایی به‌طور معنی‌داری از سایر عسل‌ها بهتر است. به‌طوری‌که دارای ترکیبات فنولی، فعالیت آنتی‌اکسیدانی، اسیدیته، پرولین و وزن مخصوص بیشتر و دارای رطوبت کمتر و در کل کیفیت بهتری بود. طبق یافته‌ها تمامی عسل‌های موردبررسی خاصیت باکتریوستاتیک داشتند و افزایش غلظت محلول عسل‌ها باعث افزایش خاصیت ضدمیکروبی آنها شد. همچنین مشخص شد با اضافه‌شدن آمپی‌سیلین به عسل‌ها مقدار تأثیر ضدمیکروبی آنها افزایش می‌یابد. ازنظر خاصیت ضدمیکروبی هم عسل پاییزۀ گیاهان پنبه و آفتاب‌گردان در مقایسه با سایر عسل‌ها بیشترین تأثیر را داشت. درنهایت نتیجه‌گیری می‌شود استفاده از عسل و به‌ویژه عسل تازۀ گیاهان پنبه و آفتاب‌گردان به‌همراه آمپی‌سیلین می‌تواند در جلوگیری از رشد باکتری‌های اسینتوباکتر بومانی و انتروکوکوس فکالیس مؤثر باشد.

Keywords

• اسینتوباکتر بومانی
• انتروکوکوس فکالیس
• عسل
• فیزیکوشیمیایی
• ضدمیکروبی