Tipleri ve Teknolojik Düzeyleri Farklı Seraların Karşılaştırmalı Yatırım Analizi

Abstract

Seralar, üretim sezonunda birden fazla ürün elde edilmesi ve üretim sürecinin kontrol altında gerçekleştirilerek verim kayıplarının azaltılması açısından gıda arzına önemli katkı sağlayan tarım sistemleridir. Seralarda birim alandan daha yüksek verim almak için özellikleri ve yapıları itibariyle amaca uygun planlanmalıdır. Tarım işletmelerinde seraların planlanmasında en önemli ölçüt yatırım maliyetidir. Bu doğrultuda çalışma kapsamında tiplerine ve teknolojik özelliklerine göre seraların yatırım analizleri, üretilen ürünlerin verimlilikleri ve işletmelerin karlılıkları karşılaştırılmıştır. Çalışmada, Mersin ilinde sebze üretimi yapan 99 adet plastik, 86 adet cam ve 5 adet topraksız sera işletmelerinde anket yapılmıştır. Anket yoluyla elde edilen verilerde; net kar domates üretilen plastik sera işletmelerinde 9.814,15 TL/da, topraksız sera işletmelerinde 109.532,91 TL/da, biber üretilen plastik sera işletmelerinde 5.522,14 TL/da, hıyar üretilen cam sera işletmelerinde 10.460,53 TL/ da belirlenmiştir. Sera tiplerine göre 3,93 yıl ile topraksız sera işletmelerinde yatırımın geri ödeme süresinin daha kısa olduğu ve 6,68 yıl ile plastik serada domates yetiştiriciliğinin takip ettiği tespit edilmiştir. Dolayısıyla net bugünkü değer domates yetiştiriciliği yapılan plastik ve topraksız seralarda pozitif olup bu yatırımların kârlı olduğunu göstermektedir. Benzer şekilde fayda masraf oranı topraksız domates seralarında 2,05 ve plastik domates seralarında 1,13 hesaplanmıştır. Bu nedenle söz konusu iki sera tipinde ve ürünlerinde projenin geliri yatırımından daha fazla olduğu için karlılık yüksektir.

Keywords

• sera
• sera teknolojileri
• fayda masraf oranı
• yatırım analizi
• sebze