Türkiye'nin Değişik İllerinden Toplanmış Yerel Kışlık Ekmeklik Buğday Çeşitlerinden Seçilen Saf Hatların Verim ve Verim Unsurlarının Belirlenmesi

Abstract

Ülkemiz florası yerel buğdaylar bakımından önemli bir çeşitliliğe ev sahipliği yapmaktadır. Bu araştırmada 20 yerel ekmeklik buğday hattı ile 5 tescilli ekmeklik buğday çeşidinin verim ve bazı verim unsurları yönüyle karşılaştırılarak ümit var genotiplerin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Bu kapsamda tarla denemeleri 2012-2013 ve 2013-2014 yetiştirme sezonlarında tesadüf blokları deneme desenine uygun olarak üç tekerrür ile Çanakkale’de kurulmuştur. Ekmeklik buğday genotipleri bitki boyu, başak uzunluğu, başaktaki başakçık sayısı, başak ağırlığı, başaktaki tane ağırlığı, başaktaki tane sayısı, metrekarede başak sayısı, metrekarede tane sayısı, biyolojik verim, hasat indeksi ve tane verimi özellikleri bakımından değerlendirilmiş, elde edilen sonuçlar varyans analizi ve duncan testi ile yorumlanmıştır. Varyans analizi sonucunda genotipler arasındaki fark istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. Tescilli çeşitler tane verimi, hasat indeksi, başak ağırlığı, başakta tane ağırlığı, başakta tane sayısı ve metrekarede tane sayısı özellikleri bakımından yerel hatlardan üstün bulunmuştur. Buna karşılık yerel hatların yüksek bitki boyu, biyolojik verim ve başakçık sayısı bakımından öne çıkarak tane özellikleri hedef alınarak ıslah edilmiş tescilli çeşitlere kıyasla daha gelişmiş bir vejetatif aksama sahip oldukları tespit edilmiştir. Yüksek tane verimleri ile öne çıkan Hakkâri TR 47982/5 and Kırklareli TR 38316/2 hatları ise ümit var genotipler olarak belirlenmiştir.

Keywords

• yerel buğday
• bitki ıslahı
• tane verimi
• verim unsurları
• çanakkale