مطالعات روانشناختی (Oct 2016)
پیش‌بینی اختلالات رفتاری درونی‌سازی و برونی‌سازی در نوجوانان بر اساس ابعاد سرشت و منش
Abstract
چکیده پژوهش حاضر با هدف پیش‌بینی اختلالات درونی‌سازی و برونی‌سازی بر اساس الگوهای سرشت و منش مطرح شده توسط کلونینگر اجرا شد. کلونینگر با تأکید بر پارامترهای زیست‌شناسی یک چارچوب نظری محکم در باب شخصیت پدید آورده است که هم شخصیت بهنجار و هم شخصیت نابهنجار را در بر می‌گیرد. این مدل شامل چهار بعد نوجویی، آسیب پرهیزی، وابستگی پاداش و پشتکار برای سرشت و سه بعد خودراهبردی، خودفراروی و همکاری برای منش است. بدین منظور 500 دانش‌آموز دختر و پسر دبیرستانی با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای از دبیرستان‌های شهر محلات انتخاب و در این پژوهش شرکت کردند. دانش‌آموزان به پرسشنامۀ مشکلات رفتاری آخنباخ(YSR) و پرسشنامۀ سرشت و منش کلونینگر(TCI)پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از نرم افزار AMOS و به روش معادلات ساختاری تحلیل شد. نتایج نشان داد سرشت و منش در مجموع، 42% مشکلات درونی‌سازی و 36% مشکلات برونی‌سازی را تبیین می‌کند. آسیب پرهیزی به‌صورت مثبت و پشتکار، خودراهبردی و همکاری به‌صورت منفی پیش‌بین مشکلات درونی‌سازی هستند. از سوی دیگر نوجویی به‌صورت مثبت و آسیب پرهیزی، پاداش وابستگی، خودراهبردی و همکاری به‌صورت منفی پیش‌بین مشکلات برونی‌سازی هستند. این یافته‌ها می‌توانند در سبب‌‌شناسی مشکلات رفتاری و نیز راهبردهای پیشگیرانه به‌کار روند.
Keywords
